| Strona główna | Początek wsi | Gwara spiska | Atrakcje turystyczne |
Spisz, podobnie jak Orawa, jest krainą geograficzno-historyczno-językową, której większa część znajduje się w obrębie Słowacji. Po polskiej stronie granicy państwowej jest 14 wsi: Czarna Góra, Dursztyn, Falsztyn, Frydman, Jurgów, Kacwin, Krempachy, Łapszanka, Łapsze Niżne, Łapsze Wyżne, Niedzica, Niedzica Zamek, Nowa Biała, Rzepiska, Trybsz. Naturalną granicą, pokrywającą się z dawną granicą historyczną są rzeki od strony zachodniej i północnej, a to: Białka i Dunajec. Polska gwara spiska występuje też wyspowo na Słowacji, głównie w okolicach Kieżmarku i Starej Lubowli.
Gwara spiska występuje zatem na stosunkowo niewielkim obszarze, jednakże ze względu na złożone losy tej krainy i stosunki etniczno-językowe jest ona bardzo interesująca. Przeszłość Spiszu odbija się do dziś w bogatym słownictwie, w którym jest sporo zapożyczeń z sąsiednich gwar i języków. Polska gwara spiska należy do pasa górskiego dialektu małopolskiego (wspólnie z gwarą podhalańską, orawską i południowożywiecką).
Gwara spiska [zobacz dokument!]
Ważnym opracowaniem gwary spiskiej jest „Korpus Spiski”, czyli elektroniczna baza tekstów i nagrań, która powstała pod kierunkiem Heleny Grocholi-Szczepanek w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie (2015-2019). Korpus dostępny jest online - kliknij tutaj!
Ciekawe spiskie słówka z „Korpusu Spiskiego” publikowane są cyklicznie na Facebooku - kliknij tutaj!